برجام|توافق برجام|هدف برجام
برجام چه شد؟
پس از چندین دهه کشمکش بر سر برنامه اتمی ایران، اکنون شاید تهران در انتظار بستن آخرین پیچ‌ها برای رسیدن به آستانه هسته‌ای باشد –حتی ترورها، خرابکاری‌ها یا حتی حملات هوایی که می‌تواند به طور قابل توجهی ظرفیت هسته‌ای این کشور را مختل کند، به نظر می‌رسد این مسیری بازگشت‌ناپذیر باشد.
بی‌تدبیری بایدن در برابر ایران دستور کار او را با مشکل مواجه کرده است، اما این یک موهبت برای پروژه رقبا است.بن‌بست در مذاکرات احیای برجام، بسیاری از تحلیل‌گران را با ایده خاتمه برجام مواجه کرده است. مرتضی حسین، تحلیل‌گر برجسته اینترسپت با انتشار یادداشتی با عنوان "پدر مغرور: چگونه جو بایدن بانی ایران هسته‌ای شد" ضمن یادآوری مخاطرات شکست احتمالی مذاکرات با نقد عملکرد جو بایدن در این رابطه، او را مقصر اصلی پدید آمدن این وضعیت معرفی و به سرزنش او پرداخته است.
جو بایدن برای به انجام رساندن هر کدام از دستور کار داخلی خود به شدت تلاش کرده است. با این حال، یک نتیجه وجود دارد که او می‌تواند مستقیماً برای آن اعتبار قائل شود، دستاوردی که به دلیل انگیزه‌های سیاسی ناشایست واشنگتن، تقریباً بدون مخالفت به آن دست یافت.
پس از چندین دهه کشمکش بر سر برنامه اتمی ایران، اکنون شاید تهران در انتظار بستن آخرین پیچ‌ها برای رسیدن به آستانه هسته‌ای باشد –حتی ترورها، خرابکاری‌ها یا حتی حملات هوایی که می‌تواند به طور قابل توجهی ظرفیت هسته‌ای این کشور را مختل کند، به نظر می‌رسد این مسیری بازگشت‌ناپذیر باشد.
مسیر ایران به سمت هسته‌ای شدن، برای این کشور یک انتخاب است، اما در این مسیر امتناع لجوجانه بایدن برای مصالحه‌های لازم برای احیای توافق هسته ای 2015 کمک فراوانی کرده است. دونالد ترامپ، سلف بایدن، از توافق خارج شد و بایدن با شعار بازگشت دوباره به توافق وارد کارزار انتخاباتی شد. با این حال، زمانی که فشارها بر او زیاد شد، بایدن از لغو اقدامات تهاجمی ترامپ خودداری کرد.
به سختی می‌توان گفت که توافق هسته‌ای به طور قطعی به پایان راه خود رسیده، زیرا روی کاغذ، هر دو طرف می‌توانند به طور معجزه‌آسایی در هر زمانی به توافق برسند. می‌توان توافق را دقیقاً مثل یک زامبی توصیف کرد: کاملاً مرده نیست، اما قرار نیست زندگی دوباره در آن دمیده شود.
برت مک گورک، هماهنگ‌کننده امور خاورمیانه کاخ سفید، چهارشنبه گذشته به گروهی از اعضای یک اتاق فکر گفت که بازگشت به توافق در آینده نزدیک «بسیار بعید» است. این در حالی است که جوزپ بورل، دیپلمات ارشد اتحادیه اروپا گفته: «به این نتیجه رسیده‌ام که فضا برای سازش‌های مهم جدید تمام شده است». او افزود که اگر خواهان به جلو رفتن هستیم، اکنون هر دو طرف باید توافق روی میز را امضا کنند. اما مشکل این‌جاست که هم آمریکایی‌ها و هم ایرانی‌ها توافق روی میز را غیرقابل قبول می‌دانند.شاید جالب‌ترین بیانیه درباره مرگ توافق هسته‌ای از جایی منتشر شده که رهبری سیاسی آن بیش‌ترین تلاش را برای کشتن آن انجام داد: اسرائیل!
در مقاله‌ای که هفته گذشته در مجله تایم منتشر شد، ایهود باراک، نخست‌وزیر سابق اسرائیل، ادعای خود را در مورد این‌که چرا با پایان توافق، بدترین ترس اسرائیل از ایران هسته‌ای اکنون به واقعیت تبدیل می‌شود، را بیان کرد. او مدعی شد: «این تابستان، ایران بالفعل به یک کشور هسته‌ای آستانه تبدیل خواهد شد» و افزود که برنامه غنی‌سازی اورانیوم ایران اکنون به نقطه‌ای پیش رفته است که دیگر نمی‌توان آن را با حملات نظامی یا خرابکاری به عقب انداخت .او نوشته با وجود کمپین «فشار حداکثری» ترامپ، پیشرفت هسته‌ای ایران ادامه یافت و برنامه‌های غنی‌سازی تهران اکنون فراتر از نقطه‌ای است که بتوان به طور مؤثر مورد هدف حملات خارجی قرار داد.
