اگزاست فن چیست؟
چکیده : اگزاست فن یکی از مهمترین تجهیزات در تصفیه هوا می باشد. جهت آشنایی با انواع اگزوز فن با مطالعه ادامه این مقاله با ما همراه باشید.
شاید یکی از مهمترین مشکلات گریبانگیر امروزی آلودگی هوا و محیط توسط آلاینده‌ها و ماشین آلات صنعتی در محیط‌های بسته کارگاهی و کارخانجات بوده که تولید گازهای سمی از جمله: مونواکسید کربن، گوگرد تری اکسید و سایر گازهای سمی می باشد که مستقیما در تنفس انسان اختلال ایجاد کرده و مشکلات تنفسی ایجاد میکند.
راهکار تهویه این آلاینده‌ها چیست؟ مناسب ترین راه حل این مشکل استفاده از هواکش و اگزاست فن‌های صنعتی که انواع مختلفی از نظر ابعاد و شکل پروانه و قدرت موتور دارند نیز می باشد.
واژه اگزاست فن برگرفته شده از واژه انگلیسی (Exhaust + Fan) یعنی خروج هوای از طریق پروانه به خارج از محیط می باشد که در ایران با همین نام شناخته میشود.
پس در یک جمله باید گفت دستگاهی که گرد غبار و گاز سمی را از محیط بیرون کند هواکش مکنده و هوای بدون ذرات ریز را وارد محیط کند فن دمنده نامیده میشود.
کار اصلی اگزاست فن خروج هوای آلوده (گاز سمی یا حتی غبار معلق در هوا) به بیرون (فن هواکش بکوارد) و وارد کردن هوای تمیز و بدون میکروب به داخل محیط (دمنده‌هایژنیک) می باشد.
نگهداری صحیح فن‌های هواده در انبار
مسئله نگهداری دستگاه اگزاست فن سانتریفیوژ و هواکش آکسیال در انبار هم به خریدار و هم به شرکت فروشنده مربوط میشود و باید دقت کافی بعمل آید حمل و نقل اگزاست فن تهویه و نگهداری بسیار دقیق از مواردی می باشند که در ابتدا باید به آن توجه ویژه شود. ما نه تنها به فرآیند توزیع سریع و با کیفیت دمنده و مکنده‌ها و سایر تجهیزات خود توجه و دقت فراوانی می‌کنیم، بلکه به حمل و نقل و نگهداری از این تجهیزات و اجتناب از مواردی که ممکن است به اگزاست فن، پروانه و دیگر قطعات صدمه برسانند نیز توجه زیادی داریم.
چگونه می‌توانیم از به وجود آمدن این مشکلات جلوگیری کنیم؟
دستگاه اگزاست فن خود را در محلی تمیز وسر پوشیده نگهداری کنید. حداقل هر هفته یک مرتبه چرخ (تسمه متصل به بلبرینگ پروانه) را با دست بچرخانید. انجام این کار مانع ماسیده شدن محور درسر جای خود میشود و باعث میشودگریس بلبرینگ ها ی دستگاه اگزاست فن دوباره پخش گردد. در زمان حمل ونقل دستگاه اگزاست فن، باید از لرزش وتکانهای مکرر که ممکن است به بلبرینگ‌ها، موتور و اتصالات فن آسیب وارد کنند جلوگیری نماید. از قرار دادن فن سانتریفیوژ و حتی هواکش‌های دیواری آکسیال در معرض هوای مرطوب و گرد و غبار خودداری نمایید چون موجب زنگ زدگی وآسیب به قطعات دستگاه اگزاست فن میشود. در صورتی که دستگاه را میخواهید برای مدت طولانی در انبار نگهداری کنید حتما از کاور و روکش مناسب جهت حفاظت از متعلقات اگزاست فن استفاده نمایید.
حتی اگر شما بهترین دستگاه مکنده از نظر کارایی و متریال را خریداری کرده باشید ولی بصورت اصولی اقدام به نصب ننمایید فن شما قطعا دوام چندانی نخواهند داشت. مطمئن شوید شخص یا شرکتی که قرار است اگزاست فن تهویه یا سایر تجهیزات را برای شما نصب کند به‌خوبی با روند و روش‌های انجام آن کار آشنایی داشته باشد. در اینجا چند نکته را برایتان یادآوری می‌کنیم که برای جلوگیری از ایجاد مشکلات و آسیب به فن و قطعات متصل به آن (علی الخصوص پروانه و شفت) باید در نظر داشته باشید.
هواکش (سانتریفیوژ یا آکسیال) را در مکان مناسب و مطمئنی نصب کنید که بتواند وزن اگزاست فن را تحمل کرده و در حد امکان سطحی که دستگاه اگزاست فن نصب میشود بصورت کامل مسطح وتراز باشد. (میتوانید پایه‌های فلزی یا اهرم دست ساز نیز تعبیه کنید)
دقت کنید باید قسمت تکیه گاه هواکش به میزان مناسب محکم باشد تا هنگام روشن شدن دستگاه لرزش‌های بدنه را نیز تحمل نماید. (به همین دلیل توصیه میشود لرزه گیر مناسب با قدرت موتور دستگاه نیز استفاده شود تا در هنگام تنش و لرزش دستگاه باعث دررفتن تسمه متصل به پروانه نشود).
بین اتصالات ورودی و خروجی اگزاست فن و کانال‌کشی آن از بست‌های انعطاف‌پذیر استفاده کنید. تمامی تنظیمات و توازن‌های فن تهویه یا تجهیزات دیگر باید به‌خوبی بررسی شوند تا مطمئن شوید در محدوده تلورانس‌هایی قرار دارند که تولیدکننده ذکر کرده است.
اما در حالت کلی مواردی پیش می آید که نصاب شرکت تولید کننده بدلیل مسافت طولانی با محل پروژه قادر به آمدن به محل نصب نبوده و باید از یک تاسیساتی همان محل استفاده شود که در اینجا معمولا تولیدکنندگان انواع فن به شما یک دفترچه راهنما خواهند داد. در این دفترچه تمامی نکاتی که لازم است در مورد این تجهیزات بدانید، به‌خوبی توضیح داده شده‌اند، اما در اینجا چند نکته را یادآوری می‌کنیم:
برای جلوگیری از ایجاد نقص، بلبرینگهای اگزاست فن را به‌طور صحیح به وسیله روغن وگریس روان کاری کنید.
اجزا وقطعات اگزاست فن را به‌طور مرتب برای جلوگیری از پوسیدگی، پارگی یا تشکیل مواد اضافی روی آن بررسی کنید. در صورت لزوم آن را پاک‌سازی یا تعویض کنید.
در فواصل معین و زمانهای که نیاز به روشن بودن دستگاه نمی باشد، اگزاست فن را خاموش کنید. این کار عمر مفید اگزاست فن را نیز افزایش میدهد. (هرچند فن‌های تولیدی این مجموعه بصورت دائم الکار در نظر گرفته شده و تا 10 سال میتوانید از هواکش خریداری شده استفاده کنید و مشکلی در عملکرد آن بوجود نیاید)
تعیین قیمت اگزاست فن
چندین پارامتر برای این بخش می‌توان اعلام کرد که به سه اصل مهم و دخیل اشاره می‌کنیم:
- قطر پروانه و متریال استفاده شده در تولید آن
- قدرت موتور استفاده شده در ساخت فن مورد نیاز
- جنس بدنه هواکش و ضخامت بیرون به بیرون بدنه دستگاه
اگزاست فن‌ها بسته به شرایط محیطی که باید نصب شود می‌توان پروانه از سایز 25 سانتی متر تا 120 سانتی متر تولید نمود. البته اینکه آیا محل نصب دارای چه شرایطی (محیط بسیار گرد و غبار، محل نصب مملو از گازهای اسیدی و خورنده و....) باشد و باید بصورت بکوارد یا فوروارد به فن متصل شود نیز باید قبل از تولید از متقاضی سوال کرد.
موتور نصب شده در روی اگزاست فن مهمترین بخش از این سیستم هوادهی هست. چرا که این توان موتور است که میزان مکندگی یا دهش هوا در محل مورد نظر را کنترل و تعیین می کند. به همین دلیل همیشه برای سفارش هواکش باید چند پارامتر مهم را در نظر گرفت:
- حجم محل مورد نظر برای هوادهی
- تعداد پنجره در محل نصب اگزاست فن
تمامی این موارد باید محاسبه شود تا افت فشار بدست بیاید تا قدرت موتور بر اساس آن محاسبه شود. بعنوان مثال شخصی برای یک محیط به ابعاد(4*6*20)متر نیاز به اگزاست فن مکنده دارد. طول کانالشی 10 متر بوده و دهانه کانال 30*30 سانتی متر است.
با توجه به اطلاعات داده شده حجم محل مورد نظر 480 مترمکعب است. اگر ما 10 بار در ساعت مکندگی را در نظر بگیریم؛ حجم دستگاه باید 4800 مترمکعب یا 2823 CFM باشد. این محاسبه در صورتی صحیح است که یک پنجره یا خروجی هوا در محیط باشد ولی اگر دوتا خروجی یا بیشتر باشد بایستی به ازای هر پنجره 0.75 به عدد 10 اضافه کرده و سپس در حجم محیط ضرب کنیم. مثلا 3 پنجره موجود هست. پس می‌توان اینگونه حساب کرد:
22.5 = (0.75*3) + 10
با این حساب:
مترمکعب 10800 = 480 * 22.5
برای این محیط شما میتوانید یک اگزاست فن مکنده با موتور 3 اسب پروانه 50 سانتی متر با توجه به پرت هوادهی (افت فشار) پیشنهاد دهید که قیمت حدودی آن 170.000.000 ریال می باشد.
انواع اگزاست فن
انواع فن‌های موجود در بازار در حالت کلی دو مورد است که هر کدام به بخش‌های فرعی تقسیم بندی می‌شوند:
اگزاست فن سانتریفیوژ (حلزونی شکل)
- فن مکنده برعکس هوایی یا عقربه ساعت (Backward Fan)
- دمنده فشار مثبت جهت عقربه ساعت (Forward Fan)
- اگزاست فن اکسترنال یکطرفه دمنده و مکنده (طرح اختصاصی مجموعه ما)
- فن بین کانالی پروانه دار
- بلوئر فشار قوی
هواکش آکسیال (پره ای – محوری یا دیواری)
- فن بین کانالی باکس دار دوطرفه
- هواکش مکنده سانترا
- مکنده دیواری تاسیساتی
- هواکش آکسیال سقفی آویزان
اگزاست فن مشترک بین فن حلزونی و هواکش آکسیال، فن بین کانالی می باشد که در زیر توضیحاتی در خصوص این فن داده شده است:
همانطورکه از نامش مشخص است بین دو تا کانال هوا نصب شده و دارای مدلهای متنوعی از نظر مکندگی (دبی هوا) طراحی میشود و ظرفیتهای هوادهی این هواکش ها بین 300 تا 80هزار مترمکعب در ساعت (با توجه به میزان حجم مکان مورد نیاز و درخواست مشتری) سفارش گرفته و تولید میشود.
فن بین کانالی به هیچ عنوان فشار استاتیکی بالایی نداشته و مناسبترین گزینه برای مکانهای صنعتی می باشد و بهتر از فن‌های تسمه ای یک طرفه است. این فن‌ها دارای بهترین راندمان کاری با کمترین صدای ممکن بوده که همتای تولیدات در کشورهای خارجی علی الخصوص کشور آلمان که بزرگترین تولید کننده فن بین کانالی در جهان می باشد؛ برابری می کند.
این فن‌ها قابل استفاده در رستوران ها، مجتمع‌های مسکونی، پارکینگ‌های بزرگ، هتل ها و سرویس‌های بهداشتی کارخانجات صنعتی نیز می باشد. هواکش بین کانالی که همان هواکش سانتریفوژ بین کانالی می باشد، از نظر کارایی هم به عنوان دمنده یا بلوئر و هم به عنوان مکنده یا اگزاست فن مورد استفاده قرار می‌گیرد.
برای کنترل مکش هوا می‌توان از دیمر یا اینورتر استفاد نمود و برای تنظیم هواکش و سهولت در روشن و خاموش کردن آن نیز می‌توان ریموت کنترلی روی دستگاه نصب نمود. همچنین جهت تخلیه هوا و یا هوارسانی در کانالهای طویل مورد استفاده قرار می‌گیرند.
ویژگی‌های فن بین کانالی
- ایجاد کمترین صدا (در صورت سفارش به صورت بی صدا نیز تولید می‌گردد
- سهولت در نصب
- اشغال فضای بسیار کم
- صرفه جویی در مصرف انرژی همراه با راندمان کاری بالا
- طول عمر کاری بالا
- هزینه نصب و خدمات پس از فروش مناسب
- ظرفیت تخلیه بالا توسط فن بین کانالی
ملزومات مهم راه اندازی و اجرای اگزاست فن چندین مورد است که ما فقط به سه گزینه مهم اشاره می‌کنیم:
- کانال هوا
- سایلنسر (کاهنده صدای هواکش)
- اینورتر
- تابلو برق چند پورته
کانال هوا (Duct)
سازه ای بشکل دایره ای یا مربعی اسپیرال یا صاف بوده که برای انتقال هوا، گاز سمی، آلاینده‌های خروجی ماشین آلات و غیره از محیط کارگاهی یا کارخانه به بیرون بوده از طریق اگزاست فن، کولرهای هوایی و حتی چیلر خنک کننده، هواساز صنعتی و هایژنیک و سایر تجهیزات برودتی و گرمایشی (بسته به جنس و متریال کانال) نصب می‌شوند.
انواع کانال هوا
- دریچه هوای گالوانیزه و یا آلومینیومی
- کانال هوا فلکسیبل
- با عایق الاستومری
- با عایق پلی استر
- کانال هوا پیچ دار(شبیه آکاردئون)
- کانال هوای از پیش عایق (پلی یورتان)
اجرا و نصب کانال هوا
برای نصب و راه اندازی کانالهای هوا باید یک سری اصول و قواعدی را رعایت کنید که ما میخواهیم این راهکارها را برای شما مخاطبین عزیز ارائه دهیم.
در حالت کلی کانال هوا به صورت دایره ای یا اسپیرال و به شکل مربعی می باشد ولی در اجرا به یک صورت می‌توان عمل کرد:
کانال هوا بدلیل متریال خاص خود سنگین بوده و باید به نحوی در هوا معلق باشد. برای همین نگهدارنده‌هایی هستند که اینها را در هوا بصورت معلق نگه میدارند که ساپورت یا ساپورتر کانالی نامیده می‌شوند.
این ساپورت کانال می‌تواند بشکل پیچ (روبلاک صنعتی) یا بصورت میلگرد قطر کم باشد که از دو سمت کانال را در هوا آویزان و با استفاده از کفی نازک که بصورت کمربند دور کانال پیچیده میشود نگه دارد که در اصل مانند صدل و نشیمن کانال هوا عمل میکند.این نشیمن کانال هوا از نبشی‌های قطر 3 میلیمتر در حال کلی استفاده می‌گردد ولی هر چه قطر و سایز کانال بالا رود ضخامت این نبشی تا 6 میلیمتر و گاهی از سازه‌های ناودانی که برای سایزهای بالای 80 سانتیمتر باشد نیز استفاده می کنند تا سنگینی دریچه رو تحمل کند.
بعد از نصب باید کانال هوا بصورت اصولی هوابندی شود. اصول هوابندی بدینگونه است که اتصال کانالها بدرستی انجام شده باشد و فاصله و درز بین آنها نباشد. چرا که امکان دارد به دلیل نصب کانال در ارتفاع بالا نصاب از نردبان، داربست یا کفی‌های متحرک استفاده نماید و امکان لغزش در هنگام نصب و اخلال در بین محل نصب کانال ایجاد شده باشد. هر چند اصول لازم و آماده سازی بستر مناسب جهت نصب دریچه‌های هوا باید برای شخص مجری فراهم شود تا از اتفاقات غیرمترقبه جلوگیری گردد.
جهت خرید اگزاست فن با همکاران من در سازآب تماس بگیرید.
برچسب ها : اگزاست فن,فن اکسیال
