با توجه به توسعه تجارت جهانی و سهولت امر صادرات و واردات بسیاری از تاجران، صنایع تولیدی و شرکت‌های بازرگانی به دنبال ایمن‌ترین و با صرفه‌ترین روش برای جابه‌جایی محموله‌های تجاری خود به خارج و داخل مرزهای کشور هستند.

با انقلاب صنعتی و ماشینی شدن صنایع، روش های حمل و نقل نیز توسعه یافتند و محدودیت‌هایی همچون طولانی بودن مسافت، زمان‌بر بودن و نا امن بودن مسیرهای جابه‌جایی نیز از بین رفتند. حمل و نقل زمینی، حمل ریلی ، حمل از طریق خطوط هوایی و در نهایت حمل و نقل دریایی از جمله رایج‌ترین روش های انتقال محموله‌های تجاری از یک مکان به مکان دیگر هستند. با این حال روش جابه‌جایی از مسیرهای آبی مزیت و محبوبیت بسیاری در تجارت جهانی دارد که در ادامه به برخی از جوانب این نوع حمل می‌پردازیم.

حمل ونقل دریایی چیست

هر نوع جابه‌جایی و انتقال کالایی که از طریق مسیرهای آبی و با استفاده از انواع کشتی‌های باربری، لنج، لندینگ کرافت و مدل‌های مختلف شناور انجام می‌شود، تحت عنوان حمل آبی یا دریایی شناخته می‌شود. که حمل و نقل دریایی نیز خود با توجه به شرایط مختلف، مبدا، مقصد و نوع محموله و قوانین تجارت بین الملل به طرق مختلف انجام می‌شود. در این مطلب تنها به طور مختصر به معرفی انواع روش های حمل و نقل دریایی می‌پردازیم برای مطالعه بیشتر و دریافت اطلاعات کامل درباره حمل دریایی به این صفحه از سایت کشتیرانی دریا زمین اروند مراجعه نمایید.

مدل های مختلف حمل دریایی

از جمله متداول ترین روش های جابه‌جایی از طریق مسیرهای آبی می‌توان موارد زیر را نام برد:

 روش کراس استاف

یکی از رایج‌ترین روش های حمل و نقل دریایی کراس استافینگ می‌باشد. در این روش جابه‌جایی، محتوای بار از کانتینر کشتی خارج می‌شود و برای ارسال به مقصد اصلی در کانتینر یک کشتی دیگر مجددا بارگیری می‌شود. به طور معمول فرایند تخلیه و بارگیری محتویات کانتینرها در ایستگاه کانتینری در بندر جبل علی در کشور امارت انجام می‌شود.

زمانی که امکان صادرات یا واردات مستقیم محموله‌های تجاری به یک کشور وجود نداشته باشد، روش کراس استافینگ مورد استفاده قرار می‌گیرد.

حمل فله با کشتی

حمل بار فله با کشتی یکی از مرسوم‌ترین روش های حمل و نقل دریایی محسوب می‌شود. بار فله در لغت به معنای محموله تجاری حجیم، انباشته، باز و بسته بندی نشده می‌باشد. غلات، زغال سنگ، خوراک دام‌ها، کود شیمیایی، سنگ آهن و سایر محموله‌های خشک و بسته بندی نشده از جمله کالاهایی هستند که به صورت بار فله از طریق کشتی های فله بر در مسیرهای آبی جابه‌جا می‌شوند.

شرایط حمل با کشتی و اجاره کشتی فله بر با توجه به ماهیت و حجم محموله تجاری متفاوت می‌باشد، چرا که اندازه و ظرفیت کشتی های فله بر، بر حسب نوع محموله و منطقه‌ای که از آن‌ها استفاده می‌شود متغیر می‌باشد. کوچکترین این کشتی‌ها با ظرفیت 500 تن حمل بار فله و بزرگترین آن‌ها با ظرفیت 400 هزار تن قادر به جابه‌جایی و حمل بار فله هستند. شرکت کشتیرانی دریا زمین اروند ارائه دهنده خدمات اجاره کشتی و حمل فله با کشتی می‌باشد.

حمل و نقل دریایی ترکیبی

حمل و نقل ترکیبی از جمله پرکاربردترین روش های حمل دریایی می‌باشد. در حمل ترکیبی از چندین وسیله نقلیه برای جابه‌جایی محموله‌های تجاری استفاده می‌شود، بدین روش که محموله‌های تجاری مسافتی را از طریق دریا و حمل کشتی جابه‌جا می‌شوند و سپس از طریق سایر روش های حمل و نقل همانند ریلی، زمینی و هوایی به مقصد نهایی می‌رسند . حمل ترکیبی یکی از مناسب‌ترین روش حمل بار دریایی می‌باشد، چرا که علاوه بر صرفه‌جویی در زمان هزینه‌های حمل و نقل را نیز کاهش می‌دهد.

حمل با استفاده از کانتینر

کشتی های کانتینری یکی از پرترددترین کشتی‌های باربری هستند، که نقش ویژه‌ای را در صنعت کشتیرانی و حمل و نقل بین المللی دریایی دارند. کانتینر یک جعبه فلزی با مقاومت بالا و مصون در برابر ضربه، آتش و غیرقابل نفوذ در برابر آب و رطوبت می‌باشد، ضمن امنیت بالا، مناسب بودن هزینه حمل کانتینر سبب شده است که ترانشیپ ( ترانشیپمنت ) و حمل کانتینری محموله‌های تجاری به یکی از متداول‌ترین روش های حمل دریایی تبدیل شود.

استفاده از حمل کانتینر هم به صورت فول‌بار و هم گروپاژ قابل انجام می‌باشد. کانتینرها با توجه به نوع و حجم بارها در اندازه و ظرفیت‌های مختلف طراحی شده‌اند، ضمن آنکه از استانداردهای جهانی جهت بارگیری و تخلیه بار در بنادر برخوردار هستند. شرکت حمل و نقل دریایی دریا زمین اروند ارائه دهنده خدمات حمل کانتینری فول بار و گروپاژ می‌باشد.

حمل کالا به روش ترانشیپمنت

ترانشیپمنت (Transshipment) یکی دیگر از انواع روش های حمل و نقل دریایی می‌باشد. در این مدل از باربری دریایی محموله‌ها بدون تخلیه و بارگیری از کانتینرها به کشتی دیگر انتقال داده و به مقصد نهایی ارسال می‌شوند. به عبارتی دیگر فرایند ترانشیپمنت انتقال کانتینرها از یک کشتی به کشتی دیگر می‌باشد. ترانشیپ نیز همانند کراس استافینگ در بندر جبل علی انجام می‌شود و مناسب برای محموله‌های تجاری می‌باشد که امکان انتقال مستقیم آن‌ها از یک کشور به کشور دیگر امکان پذیر نیست.

مزایای حمل و نقل دریایی

 از جمله مواردی که باعث ارجحیت این روش نسبت به سایر روش های حمل و نقل بین المللی می‌باشد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• مقرون به صرفه بودن. صنعت حمل ونقل دریایی رقابتی ترین هزینه های حمل و نقل را به ویژه در مسافت های طولانی، ارائه می دهد.
• انعطاف پذیری بالا در روش های ارائه دهنده حمل و نوع کالا
• بهره وری بالا نسبت به سایر لاین‌های حمل و نقل
• قابلیت حمل بار سنگین، حجیم در ابعاد بزرگ ( علاوه‌براین امکان حمل کالاهای خطرناک نیز از این طریق وجود دارد.)
• ضمانت و ایمنی بالا
• دوستدار محیط زیست

هزینه نهایی حمل دریایی نسبت به سایر روش های حمل و نقل مقرون به صرفه تر می‌باشد، با این حال با انتخاب روش درست حمل دریایی با توجه نوع محموله، مبدا و مقصد مورد نظر، حجم و مقدار محموله می‌توان هزینه‌های حمل و مدت زمان جابجایی را به طور چشمگیری کاهش و ایمنی حمل را افزایش داد. در این مقاله سعی شد به طور اجمالی توضیح مختصری از روش حمل و نقل آبی و نکات مهم آن  از جمله مزیت روش دریایی و روش های مختلف آن ارائه شود. امیدواریم از مطالعه این مطلب لدت برده باشید.