مذاکرات به مراحل حساس رسید| علی باقری از جزئیات مذاکره گفت
علی باقری، معاون سیاسی وزیر خارجه و رییس هیات مذاکره‌کننده ایران روز یکشنبه به وین بازگشت تا دور هشتم رایزنی‌ها با هیات‌های مذاکره‌کننده کشورهای عضو برجام (روسیه، چین، فرانسه، بریتانیا و آلمان) را به منظور احیای توافق هسته‌ای پیش ببرد.
با کشیده‌شدن مذاکرات به پاسی از شب در وین، میخاییل اولیانوف آخرین مقامی بود که با انتشار یک توییت اخبار جسته و گریخته درباره پیشرفت کند مذاکرات پشت درهای بسته را تایید کرد.
«علی باقری، معاون سیاسی وزیر خارجه و رییس هیات مذاکره‌کننده ایران روز یکشنبه به وین بازگشت تا دور هشتم رایزنی‌ها با هیات‌های مذاکره‌کننده کشورهای عضو برجام (روسیه، چین، فرانسه، بریتانیا و آلمان) را به منظور احیای توافق هسته‌ای پیش ببرد. در حالی که هنگام بازگشت باقری به تهران گفته شد که او برای مشورت و کسب تکلیف درباره قدرت مانور نهایی در مذاکرات به پایتخت بازگشته، حضور کوتاه او در تهران با حاشیه‌سازی‌هایی همراه شد. همزمان با اظهار نظر برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی درباره وضعیت مذاکرات در وین و انتقاد از ستانده‌ها و هشدار درباره نادیده گرفته‌شدن مصوبه مجلس شورای اسلامی در صیانت از حقوق ایران در مسیر بازگشت به اجرای برجام، در فضای رسانه‌ای و مجازی نیز برخی چهره‌های اصولگرا با ناکافی‌خواندن ستانده‌های هیات مذاکره‌کننده ایران، عدم توافق را بهتر از احیای برجام خواندند. در نهایت در حالی که برخی از این منابع خبری ادعا می‌کردند مذاکرات وین به دلیل عدم انعطاف طرف مقابل ایران شکست خورده و همزمان منابع غربی از تعیین ضرب‌الاجل چند روزه از سوی مقام‌های آمریکایی سخن می‌گفتند، علی باقری در داغ‌ترین روزهای جنگ روسیه با غرب به وین بازگشت.
این بازگشت نیز با حاشیه‌های رسانه‌ای بسیار در همان ۲۴ ساعت نخست همراه شد. همزمان با بازگشت باقری، رییس هیات فرانسوی در توییترش ایران را به بازی با آتش متهم کرد. تنها ساعاتی پس از دیدار هیات ایرانی با نماینده اتحادیه اروپا و پس از آن سایر هیات‌های کشورهای عضو برجام، رسانه‌های آمریکایی یک خط خبری واحد را در گزارش‌های متنوع دنبال کردند: «رویکرد ایران در نتیجه جنگ روسیه با اوکراین سختگیرانه‌تر شده و علاوه بر مطالبه‌های مورد اختلاف پیشین، مطالبه‌های دیگری را هم روی میز قرار داده است.»
این خط خبری در حالی از سوی رسانه‌های غربی پیگیری شد که بسیاری از کارشناسان پس از شروع جنگ میان روسیه و اوکراین پیش‌بینی کردند که تهران تلاش خواهد کرد با استفاده از این فضا، شانس خود را برای افزایش ستانده‌ها در مسیر احیای برجام امتحان کند. با این همه یک منبع آگاه به «اعتماد» می‌گوید که تهران هیچ مطالبه جدیدی را مطرح نکرده اما طبیعتا بر مطالبه‌های پیشین که حل نشده باقی مانده بودند، اصرار دارد.
در حالی که خبرگزاری رویترز در گزارشی اختصاصی ادعا کرد که ایران همزمان با پافشاری بر مطالبه پیشین برای خروج نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از لیست گروه‌های تروریستی خواهان رفع تحریم‌های سپاه نیز هست، «میخاییل اولیانوف»، نماینده روسیه در مذکرات وین، در توییتی نوشت: «از آوریل ۲۰۲۱ که مذاکرات آغاز شد، پیشرفت فوق‌العاده‌ای حاصل شده است. اما یک قاعده وجود دارد: تا زمانی که بر سر همه چیز توافق نشود بر سر هیچ چیز توافق نمی‌شود. تلاش آخر برای پایان موفقیت‌آمیز گفت‌وگوهای وین ضروری است.»
در میانه این فضاسازی‌های منفی، توییت‌های مذاکره‌کننده ارشد انگلیس اندکی از التهاب فضا کاست. استفانی القاق، مذاکره‌کننده ارشد انگلیس در مذاکرات وین نوشت: «نشست غیررسمی مشارکت‌کنندگان در برجام پایان یافت. تلاش برای بستن مسائل نهایی همچنان ادامه دارد. او همچنین در توییت دیگری نیز نوشت: نشست تروییکای اروپایی با علی باقری کنی پایان یافت. کار ادامه دارد. این کار (بار دیگر) تا انتهای شب ادامه خواهد یافت. (او در انتهای توییت از هشتگ «مرحله پایانی مذاکرات وین» استفاده کرده است.)
با کشیده‌شدن مذاکرات به پاسی از شب در وین، میخاییل اولیانوف آخرین مقامی بود که با انتشار یک توییت اخبار جسته و گریخته درباره پیشرفت کند مذاکرات پشت درهای بسته را تایید کرده و نوشت: «دلایلی داشتیم تا باور کنیم که مذاکرات وین بر سر برجام تا آخر ماه فوریه به طور موفقیت‌آمیز به پایان برسد. این انتظارات به وقوع نپیوست. جای تاسف دارد اما دراماتیک نیست. این یک بازه زمانی بود و نه یک ضرب‌الاجل. ما هنوز فرصت نهایی‌ساختن مذاکرات طی روزهای آتی را داریم.»
همزمان با فضاسازی رسانه‌ها درباره متهم‌کردن تهران به عدم انعطاف، ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز به زبان هشدار و تهدید تهران متوسل شد. پرایس در نشست خبری با طرح این ادعا که در صورتی که ایران در پیشرفتِ مذاکرات برای احیای برجام از خود ناسازگاری نشان دهد، ایالات متحده آمادگی دارد که این مذاکرات را ترک کند، افزود: «این که آمریکا آمادگی دارد میز مذاکرات را ترک کند به این معنی نیست که وضعیت به همین صورت فعلی باقی بماند. واشنگتن پیش‌تر از گزینه‌های دیگر سخن گفته است و این گزینه‌ها با کمک متحدان و شرکای دیگر آمریکا، در صورتی که ایران حسن نیت خود را در مورد مسائل باقیمانده نشان ندهد، اعمال خواهند شد. لازم است که ایران در روزهای آینده که در مقطع مهم و حساسی قرار می‌گیریم با وضوح بیشتری موضع خود را بیان کند.»
سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران ساعتی پس از این اظهار نظر پرایس پاسخ شدیداللحنی به همتای آمریکایی داد و هشدار داد که تهران برای توافق در مذاکرات وین، تا همیشه صبر نمی‌کند. خطیب‌زاده در صفحه توییتر خود نوشت: «آمریکا از برجام خارج شده است. ما باید مطمئن شویم که این اتفاق تکرار نمی‌شود.»
خطیب‌زاده سپس با کنایه به اظهارات غربی‌ها مبنی بر داشتن نقشه دوم در صورت حاصل‌نشدن توافق در وین گفت: «هر کسی نقشه دوم خود را دارد اما ثابت شده [نقشه‌های دوم] آمریکا توخالی است. لفاظی‌ها و بلوف‌زنی‌ها جواب نداده و نخواهد داد. تصمیمات جواب می‌دهند. توافق در دسترس است، اگر کاخ سفید تصمیم بگیرد. ایران [به توافق] تمایل دارد اما برای همیشه صبر نمی‌کند.»
با آغاز سومین ماه میلادی، عملا مذاکرات آن طور که طرف غربی و حتی در مقاطعی روسیه خواهان آن بود تا پایان ماه فوریه به ایستگاه نهایی نرسید. یک منبع آگاه ایرانی درباره فضاسازی رسانه‌ای در وین بر سر موضع سختگیرانه تهران و تاثیر آن بر نتیجه نهایی ۱۰ ماه مذاکره به «اعتماد» می‌گوید: «طراحان این صحنه می‌خواهند از یک سو ایران را به عنوان مقصر عدم توافق معرفی و همزمان تهدید می‌کنند که در صورت پافشاری ایران بر خواسته‌هایش، طرف‌های غربی مذاکرات را ترک می‌کنند. در چنین فضایی، در صورت حصول توافق، ادعا خواهد شد که ایران تحت فشار مجبور به عقب‌نشینی شده است و در صورت عدم توافق نیز ادعا خواهد شد که ایران عامل شکست مذاکرات بوده است. طرف‌های غربی در تلاش هستند با طرح این ادعای غلط که ایران خواسته‌های تازه‌ای مطرح کرده است، مسئولیت عدم دستیابی به توافق را به گردن ایران بیندازند.»
